Kemal Tolan

Ezdi / Ezdiyati

ezdixane 19.05.2007 / Kemal Tolan kоye?: Di sala 1955’de li gundк Simzк yк ku girкdayо navзa Bisкrо-Batmanк ye, ji dayоk ы bavк xweyо Кzdо re buye. Perwerde ya dibistana bingehоn pкnc salan li gundк Simzк, dibistana navоn sк salan li qeza Bisкrо yк ы li Wкransehоrк perwerdeya Lоse (Gymnasium)к diqedоn e.

Gava perwerda lоse yк xelas dike ы sunde, кdо ew di sala 1976’an de hatiye Almaniya (bajarк Celle). Kemal Tolan bi зend hevalкn xwe re di sala 1976’de “komela karkerкn ji Tirkiyк hatine” li bajarк Celle didine damezirandin. Di sala 1981’an de li bajarк Oldenburg к de dest bi karк wergeriya zimanк Kurdо, Tirkо ы Almanо dike. Kemal Tolan, yek ji endamкn redaktiona Kovara “DENGК КZIDIYAN” kevn e ы damezerкn “Komela Зandк dоne Кzоdо “ ya ku di sala 1994’de li bajarк Oldenburgк hatiye damezirandin e.

Pкsоn ji bo kes ji min sas fahm neke, ez dixwazim ji we ы xwendevanкn birкz re bibкjim, ez bersivкn van pirsкn hevpeyvоnк li gorо Кzdоnasоn, dоtin ы ramanкn xwe didim. Gava rexne ы pкsniyarкn we hebin ы hыn sasоtiyкn min ji Кzdiyatiyк re nekine kкmasо, lк ji min re bibкjin ezк gelekо dilxwes bibim.

Birкz Tolan, Кzdо kо ne?

— Bi dоtina min, ew kes (evd)кn ku baweriya xwe ya olо li gora ilm ы qewlкn Кzdiyatiyк dimesоnin, ew Кzdо ne.

Кzdiyatо зi ye?

— Ez dibоnim ku gelek niviskar ы rewsenbоrкn Кzdо, Kurd ы gelкn dinк li gora zanоn ы agahdariyкn xwe di hinek malper, nызe, rapor, kovar, pirtыk ы lкkolоnкn xwe de bahsa naveroka dоnк Кzdiyatiyк ы jiyana Кzdiyan kirine. Lк, bi dоtina min, ji ber kы piraniya van kesan bi xwe ne Кzdо ne, piraniya nызe ы berhemкn wan ji aliyкn ilmкn Кzdiyatiyк ve jо gelekо qels in. Li gorо Кzdоnasоna min, eskere dibe ku van kesan agahdariyкn xwe ji ber devкn hinek dыnavкn Кzdiyкn belengaz ы menfкatзiyкn gelкn cоnar bi riswetк (bertоlк) standin e ы lewma jо nikarоbыne xwe bi temamо berdin ser riknкn dоnк Kurdкn resen. Li gorо ku ez ji zargotina me Кzdiyan fahm dikim, naveroka dоnк Кzdiyatiyк bi kurtasо weha ye:

Кzdiyatо dоnekо xwezayо, esmanо ы serbixwe ye. Кzdо оmana xwe bi ilm ы qewlкn Кzdiyatiyк nasdikin. Sembol, ilm ы qewlкn me hemы girкdanкn di navbera Xwedayкn esmanо ы xwezayк de rast diyar dikin ы dibкjin, ezdixane ku di destpкka afirandina dinyayк de ji xeynо Xwedк, Melek (Milyaket), Horо, Perо ы whd. tu giyander (ruhilber) кn dinк li ser ы binк erdк tune bыne. Dыre, wexta melakan bi quwet (hкza) a Xwedк ы her yekк ji keremetкn xwe nоsan-sembolкn pоroz (yкn weke erd, ezman, av, ba, agir, roj, hоv, stкrk, sev, ы hwd.к) зкkirine ы gelek ruhilber (giyander) xuliqandine, кdо ew derketine зыne dоwana Xwedк ы di dewsa xwe de ev sembolкn xwe yкn pоroz li ser ы binк erdк hоstine.

Di zargotin ы kevnesopкn Кzdiyatiyк de xwanк dibe ku Xweda yeke, bк sirоke ы di ser hemы Xwedana re ye. Basо ы xirabо tev ji ba Xwedк tкn. Ew dilк ku xofa Xwedк tк de hebe ы hebыna Xwedк nasdike ew Кzdоtiyк disopоne. Ew kesк ji bo Xwedк be, Xwedк jо ji bo wо ye. Her evd ji pкywendiyкn xwe yкn bi Xwedк, Milyaketa ы Xwedana re berpirsiyare. Her mоh(mкsin) ы bizin bi qоtikкn xwe ve tк dalqandin ы hwd..

Her weha mоna her olek ы miletekо li cоhanк ku ыrf ы edetкn xwe yкn taybetо hene, wisa yкn me Кzdiyan jо gelek sembolкn pоroz, ilm, qewl, cejn, ferzкn rastо (heqоqet) ы оbadet (terоqet)к me hene.

Kitabкn Кzоdiyan yкn muqedes hene?

Gava evdek karibe bas li kыriya fоlozofо ы mоtolojiya Кzdiyatiyк birкne ы jк fahm bike, ewк bivоne ku me Кzdiyan ji berк ve gotiye ы vкga hкjо dibкjin; ezdixaneSembol, ilm ы qewlкn Кzdiyatiyо pкywendiyкn di navbкna Xwedк ы Milyaketa, Milyaket ы Xwedana ы Xwedan ы evdan de zelal didine xwanк.

Li ser vк bingehк dibкjim, tu beserо Кzdiyatо ne afirandiye ы ji hinga mirovatо peyda bыye ы heta vкga hкjо tu kesekо nikarоbыye tevaya fоlozofо ы mоtolojiya Кzdiyatоyк di tu kitкban de tomar bike. Eger li ber destan зend misкwr(destnivоs)кn hinek xwedоocax, xas ы qelenderкn Кzdiyan hebыne anjо hкjо hebin, ew jо ne kitкbкn Кzdiya ye muqadesin. Kitabкn Кzdiya ye ku muqades bin tыne ne. Ji berк ы heta оro hкjо tu kesekо Кzdо ы xerоb nikarоbыye tevaya kevnesopкn Кzdiyatiyк bi gotin ы di kitкban de sоrove bike.

Wekо ku xwanк dibe, me Кzdiyan heta vкga оmana xwe timо ji ilm, qewl ы sembolкn Кzdiyatiyо ы bi xкra zargotina (batinо, sir, rahm, keremet ы hwd.) xwe nasdikir. Lк ji ber ku ev mercкn parastin ы pкsxistina ilm, qewl, sembolкn Кzdiyatiyо ы zargotinк kкmdibin, pкwоste кdо em jо wan hemы bingehкn dоnк Кzdiyatiyк binivisоnin ы biparкzin. Lк dоsa jо ev nayк wк mahnк ku ev tistкn hatine ы bкne nivоsandin wк pоroz muqades bin.

Hinek kes li ser Ola Кzdiyatоye dibкn, ‘Кzdо ji hova bawer dikin.’

Ji xwe di rыpelкn dоroka kevnar de jо zelal xwiya dike, ji bo ev kesкn ku dijminкn Xwedк ы mirovatо (Кzdiyatо) yк dikin karibin daxwaz ы berjiwendiyкn xwe, di her demк de zкdetir bikin, ewan timо hebыna Xweda yк seranserк cihanк ы em afirandiye оnkar kirine. Ewan ji bo berjiwendiyin xwe ye sexsо timо sirоk ji Xwedк ra зкkirine ы agirк neyartiyк berdane navbera ol ы gelкn li cоhanк. Her wisa ewan gelek tistкn ne rast li ser Кzdiytiyк ы di nava axa Mezopotamiyayк de belakirine ы gotine: “Кzdо ne Kurd in, Кzdо qыresо ne, Кzdо ji hova bawer dikin, kitabкn Кzоdiyan yкn muqedes ninin, kо neferekо Кzdо bikuje, ew gunehк xwe yо di axret ы оmanк de afo bike ы ewк li dinya dinк here bihustк ы hwd.“

Bila ev dijminкn Xwedк, dоn ы netewa me оnkardikin bas bizanоbin ku Кzdо оro hкjо dibкjin, “Xweda yeke, bк sirоke ы di ser hemы Xwedana re ye. Basо ы xirabо tev ji ba Xwedк tкn. Tu Milyaket-ins(giyander) ы cins(matariyal)к sirоkк Xwedк be tыne. Ruhк оnsan namire ы ruh her li ser ruyк vк dinyayк digere ы hwd..” .

Sebeqeyeke qewlк Кzdiyatiyк de jо dibкje:

“Siltan Кzо bi xwe Pedsa ye,

Hezar ы yek nav li xwe dana ye,

Navк mezin her Xweda ye”

Vкca, ji ber gelek eger, kкmasо ы neheqiyкn ku van Xwedк ne nasan bi serк me Кzdiyan ve anоne, em Кzdо gelek caran ji cоhкn xwe koзber bыne, gelek cыdatо ы nezanо jо ketiye nava me Kurdкn resen ы baweriyкn cоnarкn me.

Кzdо оro zкde li ku dijоn ?

— Bi dоtina min, hinga ku Кzdоxan ji Кzdоyan dagirtо bы ы sоnor ne ketibыne nava Kurdistanк, hingк Кzdо di nava Mezopotamiyayк ы bi taybetо jо di nava Kurdоstanк de bi serhevыdin ve bi hкsanо зыne ы hatine. Bi dы re wexta dagirker hatine ketine Kurdоstanк, wan nehоstiye ku meriv tucara di derheqк Кzоdiyan de tistekо rast bizanоbe. Wan bi darк zorк cо ы warкn Kurd (Кzdiy)an li hev parve kirine ы sopa hebыna Кzdiyan tam wenda kirine.

Weke ez ji dоroka ola Кzdiyan fahmdikim, heremкn ku Кzdо berк lк dijiyan ы heta оro hкjо piraniya wan di nava axa Kurdоstanк dene. Ez dikarim herкmкn cоh ы warкn Кzdiyan li ser vк xarоta xwarк weha bidime xwanк; Кzdо li nava herкma basur-rojavayк Kurdоstanк (Sыriyк, li derыdora Afrоnк, heta Hesekк, Qamоsloyк ы hwd.к), li nava basыrк Kurdоstanк de (Оraqк, li derыdora ji Sengal, Duhok, Musilк ы hwd.к), li nava rojavayк Kurdоstanк (Оranк, li derыdora Mahabadк, tevaya ber ava gola Hezarк ы hwd.к), li nava basurк Ermenоstan, Gurcоstanк ы li nava gelek komarкn Sovyeta berк (li derыdora Кrоvanк, Lenоnakan ы Tebilisо). Li nava tevaya bakurк Kurdоstanк (Tirkiyк, Li derdora Agirо, Qersк, Sкwas, Зewlik, Mыs, Bedlоs, Elezоzк, Meletк, Marasк, Amed, Wan, Sкrt, Batman, Cizоr, Mкrdоn, Riha, Dоluk, Kilоsк ы hwd.к) de jiyane.

Piraniya Кzdiyan, оro hкjо nкzо 700-800 hezar neferо li derыdora ji Sengalк, Duhok , Musilк ы hwd.к dijоn.

Ez dizanim, ew Кzdiyкn kы koзeberо nava welatкn Soviyeta berк ы deverкn dine bыne, ewan di nava wan welatan de Кzdiyatо ы зanda xwe bi zahmetк giran parastine. Кzdiyкn kы di nava sоnorкn bakurк Kurdоstanк (Кzоdiyкn Xaltiyan-Besоrо-Batman-Sкrt…., Amedк, Hekkarо-Serhedк, Botan (Basa), Зкlka -Tur-Abidin-Mкrdоn-Cizоr, Ruhayк, Wкransehоrк ы hwd.к) mabыn, piraniya wan hatine qirkirin ы helandin. Оro di wan herкman de, tenк зend malкn Кzоdiyan li devera Xaltiyan , Зкlka ы li herкma Wкransehrк de mane. Belк eger mirov оro wan tevan bоne li ser hev, weke gundekо piзыk jо tыne ne.

Ez jо li goriya gumana xwe dкjim, оro di nava cоhanк de jо hкjmara me Кzdiyan di bin miliyonek ы nоvк de ye

Hinek Кzdо xwe wek “Kurd” nabоnin, hыn li ser vк meselк зawa difikirin?

— Ola Кzdiyan ola Kurda ye herо kevn e ы bi dоtina min kevnbыna dоroka Kurdоtiyк vкga hкjо di stran, folklor, ilm ы qewlк ezdixane Кzdiyatiyк de zelal xwanк ye.

Bi dоtina min, pкwоst e ku her Kurd zanоbe, gava oldarкn Кzdiyan bahsa ola xwe dikin, ew hingк raste rast ji netewa xwe ye Kurdоtiyк re jо xwedо derdikevin. Ji ber ku zimanк ola Кzdiyatiyк zimanк Kurdо ye. Em Кzdо ji xeynо zimanк Kurdо, nikarin bi ti zimanк dinк dua, qewl ы beytкn xwe bibкjin ы bipкsve bibin. Heta vкga Кzdiyekо ku bi Kurdо nizanоbe tыne bы. Ji xwe rastiya ku Кzdо Kurdin, di zilm ы zordariya hatо serк Кzdiyan de zelal xwiyanо dike. Кzdiyan bi vк baweriya xwe ы bi zahmetekо ku meriv nikare salix bide ev зanda Kurdо li ser piyan hоstine.

Tкkilо yкn Lкkolоnvan ы Rewsenbоrкn Kurdan li ser Ola Кzdiyan зiye?

Ew kesкn biyanо ы Kurd ku ji xwe re dibкjin ‘’Ez rewsenbоr, nivоskar, zane, оlоmdarim ы hwd.’’ naxwazin ola Кzdiyan weke oleke serbixwe nasbikin ы dibкjin, ‘’Кzdо Mithraоzmо, Mazdaоzmо, Zerdыstо, Sabо, Buddhоzmо ы w.d.ne. Кzоdiyatо ji ber ola Cuhuyan, Mesоhiyan an jо ya Musilmanan zкde bыye. Кzdо ji Dкw, Hova, Cinikan ы w.d. bawer dikin’’, ew tenк ji bo mebestкn xwe ы bi zanistо xizmet ji koledaran re dikin.

Ji xwe Mоrк me Кzdiyкn li cihanк, rкzdar Tahsin Seоd Beg, di Konferansa ku Mala Кzоdiyan ya Oldenburgк di 16.07.2005 de amade kiribы ы berpirsyarк hemо komelкn Кzdiyan yкn li Almanyayк, ronakbоr, nivоskar, dixtor, hiquqnas ы polоtоkvanкn Кzdо, dыnavоyкn ola Кzоdiyan (pоr, sкx, pкsоmam ы wd.), Кzоdiyкn endam ы alоgirк partiyкn Kurdan (PKD-Iraq, Yekоtо ы wd.), nыnerкn Кzоdiyкn ji hemо perзeyкn Kurdistanк, ji Ermenistanк ы yкn ji welatкn Ewropa, nызegihanк Kurdistan-TV ы Roj-TV jо hazir bыn, bersiva vк pirsa, ‘’GELO КZDО KURD IN YAN KURD NОNIN ? „ zelal daye ы gotiye,‘’ezdixane em Кzdо Kurd in ы me tыcaran kurdоtiya xwe оnkar nekiriye ы nakin. Heke ku em zimanк xweyо Kurdо winda bikin, hingк emк ola xwe, Кzdоtiya xwe, winda bikin. Heke ku em ola xwe winda bikin, emк zimanк xwe winda bikin..” Ez di wк baweriyк de me ku, hemы rкzdarкn endamкn Meclisa Ruhanо ы civata bilind ya Кzdiyan, birкz Bavк Sкx, Bavк Зawоs, Sкxк Wezоr, Serokк Qewala ы hwd.к jо weke Mоrк me gotо difikirin.

Hыn jо dizanin ku li Anatolоya Navоn nкzоkо mоlyonek Kurd dijоn. Edetкn Kurdкn Anatolоya Navоn nкzоkо edetкn Кzdоya ne, ew nкzоkо ji ku teyк?.. Hinek Kurd dibкn, “Kurdкn Anatolоya Navоn bere Кzdо bune”… Hыn li ser van fikran зi difikirin ?

Ez dibкjim ancax Xwedк tenк pк dizane, bк ka kengо dagirkerker hatine ketine nava welatк me, bav-kalкn me зend caran qerkirine, bi darк zorк ji hevыdinк qetandine, зend hezar Kurdкn ku bac ы alоkarо nedane wan kustine, mecbыrо koзa kirine ы ew birine li herкmкn cыde ku ji кl ы кsоrкn wan gelekо dыr de ji bona berjivendiyкn xwe bicоh kirine.

Li gorо ku ez weha dibоnim ы di gelek lкkolоn ы pirtыkкn nivоskar, rewsenbоr ы dоrokzanкn Kurd ы xerоban de jо xwanк dibe, raste hemы кl ы кsоrкn “Kurdкn Anatolоya Navоn“ ji navenda Kurdоstanк derketine.

Her зiqas dijminкn ol ы netewa me ne bi rкza dilкn me ы timо li gorо berjewendiyкn xwe cоh ы baweriyкn me guhastibin jо, nijad ы baweriya me Kurdкn li cоhanк dijоn tev yeke ы em Kurd tev weke sкvкn ji darekк ne. Hemы kultur, зande, ol, кl-кsоrкn me jо gul ы beybыnк li derdora wк dara sкvк ne.

Ez ji Xweda yк dilovan hкvо dikim, ku fersend ы tifaqa nivоskar, rewsenbоr, zane, dоroknas ы lкkolоnvanкn me Kurd (Кzdо)an jо hоna mezintir bibe ы ew jо karоbin ji bona pкseroja zarokкn me temamiya kronolojiya dоroka dagоrkirina welatк me, bawerо, belabыn (asоmlebыn), koз ы qerkirina me Kurdan hоna зкtir zelaltir bidine nasandin ы valayкn di dоroka dоn ы netewa me de sererast bikin.

Tesоra ola Кzdо li ser olan din зibu?

Bi dоtina min, di naveroka dоnк Кzdiyatiyк de jо tк xwanк kirin, Кzdiyatо bingeha hemы dоnк li cоhanк ы haveynк mirovatiyк ye. Xweda yк me hemы giyander (ins) ы cinsкn li seran serк cоhanк yeke. Navк Xwedк di nava hemы ol ы netewкn li dinya yк (yкn weke Sumerо, Hurrо, Hattо, Hetоta, Gotо, Mоtanо, Arо, Lulо, Marо, Kassitо, Urartо, Medо, Babilо, Keldanо (Asыrо), Kardukо, Kaldahо, Mecыsо, Mazdayо, Sabо, Zerdestо, Mervanо, Manо, Farizо, Yahudо , Xirоstiyan, Musilman, Hinduyan ы whd.) de heye ы ew li gorо bawerо, ziman ы zaravкn herкmо bi gelek navan (Hurmuz, Aton, Marduk, Samas, Bal, El, Hadad, Xuda (xwe dayо), Xwedк, Padisa, Xwedо, Rab, Temuz, Dumuzо, Adonis, Ez da, Ezdan, Yezdan, Yazad, Yкzad, Yк ez dayо (Кzоd, Yкzdо, Yкzdо), Xaliq, Tanr?, Allah, Gott, Xwudah ы whd. ) hatiye bi nav kirin.

Ji roja baweriya Кzdiyatiyк di nav Rojhilata Navоn de peyda buye ы heta vкga hкjо, jiyana me Кzdоyan ji jiyana gel ы olкn din pir cыda bыye. Me Кzdоyan ji ber destк zilm, zor ы qedexekirina der ы hundir, tu carо nikarоbыne xwe di nava welatк ku em tк de dijiyan azad bidine nasandin ы bi derdora xwe re bikevine nava pкywendiyкn fireh.

Ji berк ы heta vкga jо gelek dоroknas, lкkolоnvanкn Kurd ы biyanо dibкjin, “Кzdо gelekо bi soz, bext, xof ,rahm ы zкde bi erf ы adetкn xwe ve girкdayо bыn” Ji xwe bav ы bapоrкn me ji ber vк baweriya xwe yк paqij nikarоbыne tu tahdк ы zorк li hinek kesкn wekо dinк difikirin bikin ы malкn der ы cоnarкn xwe bixwin.

Di huner, зand ы diroka Kurdan da rola Кzdоyan зiqas e?

Ez gelekо dilxwesim ku зend ilimdar, dоroknas, rojnamevanкn Kurd ы misyonerкn biyaniyan jо, bi rastо hinek nызe, kovar ы pirtыk li ser rewsa Кzоdiyatiyк nivоsandine ы hebыna miletк Йzdо weke koka Kurdan ya herо kevn qebыl dikin. Heta hinek dokument, lкkolоnкn dоroka kevn ы baweriyкn Кzоdiyan didine xwanк ы eskere dikin, ku Кzdо ji berк ve di nava Kurdistanк de xwedо civatek ы roleke mezin bыne.

Ez jо dibкjim rast e, bav ы bapоrкn me Кzdiyan dоroka зanda Kurd ы Kurdistanк bi sembol, ilm, qewl, sema, libas (cil), parкzgeh ы xwоna xwe ya paqij parastine. Em Кzdо оro hкjо di zargotina xwe de dibкjin,”Tawisо-Melek bi adem re zimanк Kurdо xeber daye”

Ev kesкn ku ji dоroka Kurdоstanк agahdar in, ew dizanin hinga ku ol ы netewкn xerоb, bi taybetо jо hinga bapоrкn Fars, ezdixane Ereb ы Osmaniyкn Tirk-Tatar`an hatine xwastine bikevine nava Kurdоstanк, hingк gelek serokкn esоr, qebоle, кl ы mоrgehкn Kurdan xwe ji bona berjiwendiyкn sexsо ji nava tifaqa kurdкn resen ы ola Кzdiyan dыrxistine ы ew bi wan dijminan re bыne alоkar. Di zargotina me de li ser wan xwefiros ы xayоnan hкjо weha tк gotin, “gava me bidоta ew kesкn ku ji dоnк xwe derketо ы bi desthilatdarкn xerоban re hevkarо dikirin tкne nava me, me digote hevыdinк wa “kurmanc” hatin ы me xwe ji wan menfкatзо ы оnakrоciya diparast.” Ji xwe ji ber ku me Кzdiyan bi vк baweriya xwe ye paqij, bкtir ji berxwedan ы зande xwe ya netewо re xwedо derdiketin, timо ji sultanкn Osmanо, sah, xelоfe, pasa, mоr, beg, walо, axa, jendirme, olperestкn nezan ы berpirsiyarкn hemu baylozxanкn dewletкn dagirker ne hоstine ku zilm, qirkirin, ser ы agir ji nava heremкn me Кzdiyan bitemire.

Ji Xwedк ve eyane, lк kesek ji me Kurd/Кzdiyan hewdikare кdо derheqк hкjmara serpкkhatо ы serкn berxwedanкn Кzdiyan yкn di wextк berк de bыne bide ы bi delоl-dokumentan birкzbike. Lк, gava merivek vкga jо bikeve nava zargotina me Кzdiyan ы bas lкkolоn bike, merivк bivоne bк hкjо зiqas rola serpкkhatо (efsane– destanкn mоna, Lawijк Pоrк, Mоr Mihк, Gilgamоs, Nuh Pкxember, Brahоm Xelоl ы hwd.) ы berxwedanкn xwedоocax, bapоr, beg ы mоrekкn Кzdiyan (Mоn, ya Sкsims, Sкx Hesen, Mend, Serfedоn, Кzоdо Mоrza, Mоrzayк Anqosо ы gelekо din, herweha serк Dewrкsк Evdо, Miзoyк Оsa, Kok-Зopan Axa, Cangоr Axa, Hesinк Hewкrо, Mоrzikк Zaza, Hiseynк Hыtо ы hwd.)di nava parastina ziman, зande ы kultura Kurdan de heye.

Birкz Tolan, bo wк hevpeyvоne ez sipasо we dikim.

Ez jо sipasо we dikim ы di dawiyк de dоsa dibкjim, hкviya min ji rewsenbоr, nivоskar, partо ы rкxistinкn li Kurdоstanк jо eve ku, ew кdо rк nedine leystik ы зewtоtiyкn dоrokо. Зawa ew di bernamкn rкxistin, partо, televоziyon, kovar ы rojnamкn xwe de hirmetк didine Musilmantiyк ы Xiristaniyк gerek ew wisa jо, xizmetк ji bo parastina olкn miletк kкm ы Кzdiyatiyк bikin.

Divк em bi hev re nehкlin кdо tы cыdetiyкn xirab bikevine nava civat ы olкn li Kurdоstanк ы em оro jо ol ы polоtоkо tevlо hev nekin. Bizanоbin, pкwоst e hevkariya komel ы rкxistinкn Кzоdiyan serbixwe bin ы ne girкdayо ti rкxistin ы partiyan bin.

Divк komel ы civatкn Кzоdiyan karibin bоr ы baweriyкn xwe, li gel hev ы di nava tevgera rizgarоxwaza netewiya Kurdо de, bi rewseke azad goftigo bikin ы xwe azad biparкzin.

Ji we ы hemы xwandevanкn ye birкz re serkeftinк dixwazim…

Amadekar: Uskк Cоmоk

Wкne: Ji pirtuka birкz Kemal Tolan (Nasandina Kevnesopкn Кzdоyatоye)

Click to comment

You must be logged in to post a comment Login

Leave a Reply

Most Popular

To Top
Translate »