Обзоры

Seide Ibo zaniyar u helbestvane welatparez

Image

Sehide Ibo

Seоdк оbo di sala 1924’an de, li Ermenistanк, li gundк Qarxыna jorоn (niha ew gundк Craratк li nahya Кcmоazоnк ye) ji diya xwe bыye. Xwendina xwe ya bijоskiyк li Кrоvanк ы Moskovayк biriye serо. Di nav зend salan de ew bы doktorк ilmкn bijоskiyк, profesor ы serwerк kafкdra nexwesiyкn dil кn zara ya оnstоtыta Кrоvanк ya bijоskiye. «Xwedayк zara», -a ev bы qоmetkirina suxulvaniya wо a her rojк li komara Ermenistanк. Ы tistekо bк bingeh nebы, ku di wо wextо de ew hate hilbijartin wek endamк Asotsоatsiya pкsekzanкn nexwesiyкn zara gurikan к navnetewо (li New Yorkк) ы Yekоtiya Doxtorкn Nexwesiyкn zara ya li Ewrыpayк (li Glazgoyк).

Weke 150 pirtыk ы lкgerоnкn bijоskiyк- zanistiyк nav ы hurmeteke zanyarк kurd re anоn. Bese bкjin, ku pirtыka dersan a li ser nexwesiyкn zarokan ы tendirustiya wan bi zimanк ermenkо cara yekem Seоdк оbo nivоsye. Ы divк neyк ji bоrkirin, ku di cоhanк de cara pкsоn pirtыkкn doxtoriyк bi zimanк kurdо dоsa ji ber pкnыsa Seоdк оbo derketine…

Lк ji xeynо vк ew helbestvan ы nivоskarekо seysuret bы jо.

…Nav wкjeya kurdкn Sovyкta berк de gavкn hunera wкjeyо yкn rastоnо destpкka salкn 60’о xwe dan diyarkirin. Di wк dema hisyarbыna afоrandina helbestvaniyк de dengк Seоdк оbo zelal jо hate bihоstin. Ewо di jiyana xwe de ar berevokкn helbestvaniyк («Quma min», «Bоst salкn din», «Sоnem», «Azadо») ы du(2) pir-tыkкn nivоsarк vekirо («Duryan», «Kurdк Rкwо») pкskкsо xwendevanan kirin. Emк di vir de bi nкrоneke sivkayо li ser poкzоya wо a welatparкzоyк rawestin.

Li vк derк bоn-buxza xewn-xeyalкn dыr-deraze germik radihкle ser iya ы baniyan re, lк lкye royi nav bextewariya per-baskкn teyr-tыyкn derbiharк bibe, lк dema dawiyк her tim ricafeke batinо perdeke nebоnayо derdixe navberк. Li wir оske-оska dilekо ye, ruhekо tenikо nazik dikewgire ы niskкve dibe selpina taviya xwestek-mukuriya: «Xwezil wк rojк, xwezil wк rojк…» Ы кdо nikaribы ser bilqоna avkaniya hкwarze-zarоna ruh de mкl ы xar nebi;

Dayк ber colanк

Rыnist ы got: «Lыrо»,

Bona Kurdistanк

Mertalо ы sыrо…»

Hesоna vо toreyо, ku perwaza sabыna hкxemiyк di hкlыnк de bкtоn dike ы helbesta Seоdк оbo vedigere ser wan birоn ы derdкn ruhк nekewyayо, di wк de dax-waz-gaziyкn kurd ы Kurdistanк dibоne kar ы barкn xwкya ir( kevirо):

Emrк min kilam e,

Dengbкj –Kurdistan

Зawa sond-silaweta xwоna paqij, зawa sкrоniya bоnaya ava, зawa kilоl-miftк xwe dоtin- xwedо yar kirin- xwe оspatkirinк ev deng-mukurhatina dertк- gul vedide ы tu nikarо texmоn nekо, ku tendыr e, kо di hundur da, li ber arenыs- feleka xayоn e, bi hкrs rikкf dike, dibe padsa ы hakim… Lк careke din sosin ы binevsкn baweriyк xewna ronayiya hкviyк radimыsin ы nоgara Kurdista-na rengоn li ser birы-bijangкn pкserojк diteyоse- dimilmile wek ecкba husulcemaliya xоret ы namыsa kurdan… Ev ew welat e, ku gкrоla dibin iya ы iya jо dibin gкrоla. Ku berbangкn soresgeriyк dibiskivin sivкta kakilк gыza, ku leylan ы hulma lehengiyк ya kela torinbava sepкn berfк jо pasopк hildikisine hкsuyan… Ev ew welat e, к ku li ber sкmоka wо divк tu arix- goreyan bкxо, ji ber ku ew misqal-misqal, buhust-buhust bыye ы dibe zоare, tiberk, simata buhurtо… Ev ew welat e, li ku ivоka berbanga zы distirк bi zimanк xwedayк mezin ы wк кdо zimanк kurdо tev wк dike…

Ev ew welat e, a ku li ber birqvedana xwоna wо divк kirasк nebasо ы nepakiyк, fesadiyк ы dirыtiyк ji stыyк xwe yekcar bоnо xwarк, imkы li wir agir-alava qоa-metк wк kirasкn hemы fкlbaz ы zinкkaran bigire… Weha, ev tкghistin ber dilк helbestvan de tк, dibe sкkin, stыn-pistgirо ы helbesta wо vк carк nкze-nкza kul ы birоnan dihкle jк re ы xwe nкzоkо sur-sкra sоlanкn xeyalan кn xwe-zayо dike. Vк gavк ruh di nav hкsiran da diside, wek tava pey baranк re keskesora gumanan re sкrоn-sкrоn vedibesоre ы tu lк-lкyо кdо sox ы sengiya rizgarbыn-avabыna welкt ve hijmekar bо; «Kurdistana azad da me…», «Sikir, sikir hezar carо…», «Hыn xwes bin ы Kurdistan!..»

Seоdк оbo helbestvanк nav soresa kurd ы Kudistanк da ye. 18’к meha ileyк 1995’an кdо ar sal xitimоn ji wк roja res, gava li Кrоvanк jо gula neyarк mixenet tкlк jiyana welatparкzк dilsoz, nivоskar, zaniyar, doktorк bijiskiyк, profesor Seоdк оbo hate birin. Vк bыyerк ve girкdayо-hema wк rojк li Mala Kurdan civоna bоranоnк hate li darxistin. Li wir tevо kurdкn Moskovayк ы mкvanкn ji bajar ы naveyкn Rыsya yк mayоn, wisa jо helala rehmetо- Naza Seоd ы kurк wо- doktor Ezоz amade bыn. Helbestкn sayоr hatine xwendin, stranкn ser hоmк tкkstкn wо sкwirandо hatine qedandin. Зend hevalкn Seоd оbo yк sala bоranоnкn xwe raberо hazira kirin. Dawiyк de Naza Seоd jо aliyк neferкn mala xwe de razоbыna bi dil elemо serweriya Mala Kurdan ы teskоldarкn civоnк kir.

Civоnк de Cerkezк Res bi gotareke derheqe jiyan ы suxulvaniya Seоdк оbo efrandariyк de pкs de hat.

Ev nivоs ji kovara Axоna Welat hatiye girtin. Ji ber ku Seоdк оbo kesekо zanyar, rewsenbоr, hunermend, bijоsk ы welatparкzekо hкja bы, me pкwоstо pк dоt ku vк nivоsк ji xwendevanкn xwe re ragihоnin.

Click to comment

You must be logged in to post a comment Login

Leave a Reply

Most Popular

To Top
Translate »