Sala 2007an, ji bo civaka Кzdо jо, saleke dilкsо ы wкranzarо bы. Bыyera herо mezin ku mirov weke xeleka bыyereke dоrokо bi nav bike ы di neynika dоrokк de bi cih bike, Komkujiya Singalк bы. Li ser bыyera kirкt a derо mirovaniyк, nivоsкn bi rondikan pкзayо, dilкsa tкr gazinokо, nirxandinкn gunehkarо ы ragihandinкn dilzarо hatin nivоsandin.
Nirxкn gelк Kurd, nirxкn gelкn cыda yкn Rojhilata Navоn teva, di gotinкn Ola Кzdayetо ы civaka Кzdayetо de wesartо ne. Olкn din yкn semawо (!) ku bi dijwarо li dijо ola Ezdayetо ы Zerdestiyк, li dijо ola Manо derdikevin, hоna xwedо bandor in ы rol ы misyona xwe li ser civakan didomоnin. Ev hinekо navк zilmк ye. Ev ol ы civakкn ku xwe bi van olan ve girкdane ы bыne desthilatdar ы serdariya komкn xelkк dikin, sыrк zilmк dihejоnin ы statuko diparкzin. Tixubк xurtan jо nоne.
Lк mijara me ne ol in. Rastiya оroyоn ya cоhanк ye… Rastiya Rojhilata Navоn e… Bi vк ve girкdayо rastiya Civaka Kurd e… Herwiha rastiya civaka Кzdо ye… Ji ber ku pirsgirкka Civaka Кzdо, bi sк lewnan girantir ji ya her kesо ы her civakк ye. Yekemоn pirsgirкk, bi Civaka Kurd re, bi pirsgirкkкn gistо yкn gelк Kurd re, pirsgirкka civaka Кzdо heye…. Wek mоnak: Кzdо, Kurd in ы pirsgirкkкn netewa Kurd ve rы bi rы ne. Civaka Kurd pirranо misilman in ы civaka Ezdahо jо diperзiqоnin. Berо salкn 1980yо, bargiraniya welatparкzкn Kurd, ji yкn Tirk du caran girantir bыn. Yek зepgiriya wan bы, duyemоn kurdbыna wan bы. Yanо зepgirо ы kurdbыn, diketin ser hev ы dibы bargiraniyek duqatо. Lewra, min got bargiraniya civaka Кzdо, sк lewnо ye.
Yek gistо ye, yek di nava civaka Kurd ы di nava civaka Кzdо de ye, sкyemоn jо pirsgirкka penaberоstanк ye. Her pirsgirкk, ji ya din kambaxtir ы xerbzartir e, a rastо penaberistan, ji bo Kurdкn li Ewropa teva xeternak e.
Me di destpкkк de got ku, birоnкn civaka Кzdо, ji sala 2007an radestо sala 2008an bыn. Birоn bixwоn in ы weke tк xwestin jо, birоn ne hatine derman kirin.
Hevpeyvina Nedоm Erkоs, ya bi nыnerк Yekоtiya Кzdiyan Birкz Cercыr Bacinо re, divк hкlк de balkкs e. Birкz Cercыr Bacоnо balк dikisоne ser pirsgirкkan ы lоstika ku di sexsк Кzdiyan de li hemberо gelк Kurd dikevine jyanк.
Bi gotina Birкz Cercur Bacinо, li hemberо pirsgirкkкn civaka Kurd ы civaka Кzdо: “Hкzкn siyasо ы desthilatdariya Herкma Federal a Kurdistanк jо, binbarо ы berpirsiyariya xwe ya ‘erk’оtо nayоnin cih.” Ev jо dide xuya kirin ku, hкzкn ku pкsengiya gelк Kurd dikin, hоna nikarin erka lehengо ы desthilatdariyк pкkbоnin ы rol ы misyona serdariyк bikin. Lewazо ы nekarоbыna serdariya serok rкvebirкn Kurd lewaz misrо ne. Ev lewazо ы misrоtо bandorк li parastina nirxкn civaka Kurd jо dike. Valahо derdikevк holк ы ev valahо dibine bingeha destdirкjiyкn dijmin ы hewldanкn provakatorо.
Eger di rкvebiriyкn civakо de valahiya desthilatdarо ы serdariyк hebe, anarsо dest pк dike, rкkыpкkо ji holк radibe. Hкzкn anarsоst derdikevine holк ы civak tertыbela dikin. Кs ы azariya ji holк rakirin qolincкn tunebыnк dest pк dikin.
Оro tistк ku tк xwestin li Basыrк Kurdistanк bк kirin ev e. Pirranо jо, ev tistкn kamaxо ы xerabzariyк bi destк dewleta Tirk tкne kirin. Ji aiyekо ve kкr-nehatina serdar ы serokatiyкn Kurd ku nikarin civakк li hev ragirin, rкkыpкkiyк sazkar bikin ы erkкn dewletо bоnin cih e. Yanо nikarin оradeyeke serketо a siyasо nоsan bidin. Ji aliyк din ve dixwazin ku Sкxanк ы wargehкn din yкn civaka Ezdahо ji Kurdistanк dыr bikin. Pistre jо, Кzdiyan koзber bikin, herкmк vala bikin ы ereban di dewsa wan de cоwar bikin. Wargehк pоroz yк civaka Ezdahо, nirxк mezin ы qedоm yк gelк Kurd, Lalesa Pоroz ji holк rakin. Ji ber ku, tixubк serк оroyоn yк saristaniyan bыye Qendоl. Bi gotineke din bыye Sengal. Di serк Xaзparкzо de tixыbк serк saristaniyan, Quts bы. Di serк yekemоn yк cоhanк de, tixubк serк saristaniyan Balkan bыn. Di parvekirina оroyоn de tixubк saristaniyan bыye Qendоl. Bi Qendоl ve girкdayо Pоrozgeha Navenda Cоhanк Singal ы Kerkыk e.
Lк di vо serк saristaniyк de rewsa rкxistin ы hкzкn Kurd зawa ne, em bibоnin. Rewsa van hкz ы desthilatariyкn ku niha li meydanк ne, neynika dahatы ы paserojкn gelк Kurd diyar dike. Helwesta wan hкzan ы rewsa tevger ы serdariya gelк Kurd, wк di herka зemк dоrokк de xwedо rol ы misyon be.
Bкguman rewsa Ezdahiyкn li Singalк, neynika desthilatdarо ы serdariya Herкma Basыr e jо. Birкz Cercur Bacinо dibкje: Li Singalк sк besкn Кzdiyan hene. Yek: Heraketa Islahк. Ev partiyeke ku Кzdiyan ereb dibоne ы nыnerкn wan li parlamena Baxdayк hene. Du: Kesкn di nava partiyкn siyasо de ne. Nыnerкn van jо di parlamena Herкma federal a Kurdistanк de hene. Sк:Axa ы Beg… Ev jо, xwe serdar ы pкsengкn civaka Кzdо dibоnin. Ev bes, hоna sedsalкn navendо dijоn ы ji modernоtк ы sivоlоzasyona saristaniya cоhanк dыr in.
Ev зend hevok, neynika Desthilatdariya Herкma Federal a Kurdistanк ye. Ev neynika ku dilк mirov sotо dike ye, destnоsaniya ku Tevgera Azadоxwaz a Gelк Kurd hоna li herкma civaka Ezdahiyan ne xwedо bandoreke erкnо ye. Dema ez li herкmк bыm, ez bi nыrenкn Tevgera Azadоxwaz a Gelк Kurd, Pismamк Zekо ы Xanima Sozdar re. li ser rewsк axivоm. Bкguman wan jо dilкsa xwe anо ziman ы derfetкn lewazо ы nekariya destdirкjiyкn li Sengalк di зarзoveyeke zanistо de anоne ziman. Mixabin derfet зкnebыn ku ez biзim Singalк, wargehк pоroz Lalesa Pоroz tewaf bikim ы navzadeya Semsо bidestbixim. Li Hewlкrк, ez bi gelek ciwan ы mirovкn Кzdо re axivim. Teva milkuliya xwe ы nerazоbыna xwe ya li hember Desthilatdariya Herкmк dianоn ziman ы bi zimanekо hebes, digotin: Destihaltdarо ы serdartiya hкzкn basыrо hоna ne rкkыpкk e ы wek partiyan tevdigerin. Ev mijar, ji aliyк Cercыr Bacinо ve jо tк ziman.
Ev nоsaniya ku serdarкn Kurd, li Basыrк Kurdistanк, hоna ji helwesta siyasо ya modern ы rкvebiriya hemdemо dыr in. Min dоt ы зavdariya wк kir. Pirraniya malкn wezоr ы parlamenterкn parlamena Kurdistanк li Ewropa ne. Jinкn wan, zarokкn wan li Ewropa ne. Lк ew ы kursiyк xwe, ew ы measк xwe li Basыr in. Ev jо dibe sedema ku demekк li welat bin, demekк li ewropa bin. Yanо, kursо ы pere li Basыr in, his ы ramanк wan ы gewdк wan yк di karыxebata jiyana rojane de li Ewropa ne. Besк li Basыr jо, ji karыbarкn neteweyо bкhtir, di karкn kesayetо ы siyaseta berоkк de, dikevк pratоkк.
Lewra dilкsa Cercur Bacinо parvedikim ы dibкjim: Di demeke kin de, partiya Islahк wк medк bistоnк ы li sere civaka Ezdahо bibe bela. Em teva dizanin ku di vк heyama ku teknolojо serdestо her tistо ye, wк bi destek ы arоkariya hкzкn Ereb, partiya Islahк serк werоs bike destкn xwe. Hingо, ne Hкzкn Basыrо, ne serdar ы serkкsкn feodal ы ne jо Tevgera Azadоxwaz a Gelк Kurd dikarin, Civaka Ezdahо, ji tкkзыn, belabыn ы tunebыnк xelas bikin.
Deshilatdar her dem, pкsо li kursiyк xwe ы hкza dora xwe dinкre. Ev rкbaza yekemоn ya desthilatdaran e. Lк ne serketina dewletbыn ы neteweyо ye. Hыn teva dizanan ku dewlet jо, rкkыpкkiya rкxistinо ye, neteweyiyet ji hestкn berz ku dibin rкxisitiniyк de tкne bidestxistin e. Ev, riya sereke ya li pкsiya Hкzкn Kurdistanо teva ye ku rojek berо rojekк yekоtiya neteweyо sazkar bikin ы besкn civakan teva, di nava vк yekоtiyк de cоwar bikin e.
Li pкsiya Civaka Ezdahо jо, (Singal ы penaberоstanк teva) yek rк heye. Li hemberо dudiliyк, bi xwe bawerо ы li xwe ewlebыn.
Civaka Ezdahо, pкwiste li Singal ы Herкma Basыr, xwe di aliyк siyasо de bi rкxistinо bikin. Xeta Tevgera Azadоxwz a Gelк Kurd, ku li ser bingeheke rкkыpкk hatiye rыnandin ы di aliyк rкxistiniya modern de, weke mоnak tк destnоsan kirin, dikare ji bo civaka Ezdahо, bibe mоnak. Ciwanкn Кzdо, bкyо ku li dijо nirxкn civaka Кzdо, bкyо ku li di jо serkкs ы serdarкn mоrekоtiya Civaka Ezdahо derbikevin, dikarin di vк hкlк de arоkarо ы destekк ji Tevgera Azadоxwaz a Gelк Kurd bixwazin. Dikarin biзin nava Tevgera Azadоxwaz a Gel Kurd ы di aliyк siyasо, civakо ы felsefоk de xwe perwerde bikin. Mixabin, em Kurd, ji sedema kesayetiya sikestо her dem bitirs in ы li xwe ne ewle ne. Min ev pкsniyaz kir, hinek kes ы derdor dikarin bibкjin: Ahhaaa, Medenо propaganda PKKк dike. Ne rast e. Ez dixwazin li gorо rastiya Kurdan, rastiyek destnоsan bikim. Eger di nava hкzкn din yкn Kurd de, derfetкn perwedehiya siyasо, felesefоk hebe bila biзin wir. Lк, ev derfet tenк di nava Tevgera Azadоxwaz a Gelк Kurd de ы li Herкma Parastina Medya hene.
Ev, ji bo ciwanкn Civaka Ezdahо ferezende ye.
Mijara ku min mоrekоtо derо destdirкjiyan histin, ocax e ы nirxк ocaxк ye. Mоrekоtо bila bibe semboleke civakо. Ji xwe sembola Civata Ezdayetiyк ye. Lк pкwiste ku Mоrekкn Civaka Ezdahо jо, li gorо maqultiya xwe ы serdariya xwe ya dоrokо tevgerк bikin. Sembol bin ы sembol bimоnin. Mоnakкn vк зendк, li Ingiltкra, li Belзоka, li Swкd hene. Bila mоrekоtiya Civaka Ezdahо jо, di xоska civakк de bimоnin ы rol ы misyona xwe bi rыmetdarо bijоn.
Gelek bar dikevк ser civaka Ezdahiyкn li (Ewropa) penaberistan. Rastо, ciwanкn Ezdahо, civaka Ezdahо, di tofana Singalк de roleke erкnо lоstin. Зыn ы hatina gruban, nivоsandin ы niqasa li ser bыyer ы pкhatiyan (ji bilо kesкn ku mijar ji bo kesayetiya xwe bikaranоn) gelekо bas bыn. Civata Ezdahо da xuya kirin ku Кzdо ne bкxwedо ne ы ne vala ne, di hela jiyana siyasо ы civakо de ne pыз in. Civaka Ezdahо xwedо rкxistinо ye, xwedо siyaset e. Xwedо xeta siyasо ы neteweyiye ы li nirxкn Kurdayetiyк xwedо derdikevin. Dan xuya kirin ku xwedо hкz in, xwedо his ы ramanк modern in ы dikarin li dijо destdirкjiyan rawestin ы xwe biparкzin.
Civaka Ezdahо, dilsoz e, dilpenah, di welatparкziyк de xwedо biryar e.
Lк divк ku mirov ji bоr neke. Rih dibк bost dijmin nabe dost. Civakкn xwedо rкxistinо dikarin li hemberо her cureyкn кrоsan berxwedanк bikin ы serketinк bidestbixin. Rкxistinоbыn jо, ne tenк hebыna komeleyan, hebыna federasyonan e. Hebыna ayоngehкn olо ye, yekоtiya jinan e, yekоtiya ciwanan e, avakirina pоsesaziyкn kulturо ye ы pкkhatina magazоne edebiyatк ye. Hingо berxwedan mesruiyetк distоne ы di qada navneteweyо de erкniyк dibоne.
Ji ber ku kes nikare siberoj ы paserojкn civakкn bк rкxistinо bike bin ewlekariyк.
You must be logged in to post a comment Login
Leave a Reply
Для отправки комментария вам необходимо авторизоваться.
